Freinetowskie techniki pracy nauczania i wychowania

Swobodny tekst – dzieci piszą tekst na dowolny temat o dowolnej treści (pierwszaki mogą rysować). Potem wspólnie wybierają tekst, który im się najbardziej podoba, także pod względem tematu, który chcieliby zbadać. Na jego podstawie uczniowie budują kompleks zainteresowań i rozwiązują zadania związane z tematem.

Kompleks zainteresowań – kiedy uczniowie postanowią zgłębić jakiś temat, generują pomysły i dzielą się pracą. Najczęściej w małych zespołach uczniowie pracują nad wybranym zagadnieniem, na końcu prezentując efekty swoich działań. Zarówno temat jak i sposób realizacji zależy od uczniów, nauczyciel może pomagać, inspirować i wspierać w procesie zgłębiania tematu.

Fiszki autokorektywne – to małe karteczki zawierające jedno zadanie. Są uzupełnieniem codziennej pracy i najczęściej uczniowie sięgają po nie wtedy, kiedy szybciej wykonają jakąś inną aktywność lub kiedy potrzebują dodatkowo poćwiczyć np. dodawania czy ortografii. Po rozwiązaniu fiszki, uczeń dokonuje autokorekty na podstawie drugiej fiszki, z poprawnym rozwiązaniem zadania.

Fiszki poszukujące – to zapisane na karcie instrukcje, które uczniowie wykonują samodzielnie lub w małych zespołach.

Odpowiedzialności – są rozbudowanymi „dyżurami” znanymi z tradycyjnej szkoły. Freinetowskie odpowiedzialności są wybierane podczas poniedziałkowej narady otwierającej tydzień oraz omawiane podczas każdej klasowej narady podsumowującej tydzień (uczniowie dokonują samooceny tego, jak wywiązali się ze swojej odpowiedzialności). 

Księga Życia – jest kroniką prowadzoną przez każdego ucznia. W zależności od pomysłu samego ucznia jak i nauczyciela, opisywane są w niej najważniejsze wydarzenia z życia klasy i szkoły. Towarzyszy uczniowi od pierwszej aż do ósmej klasy.

Dziennik Badacza – to segregator, w którym uczniowie zbierają karty do planowania pracy indywidualnej, zakresy omawianego materiału, kryteria sukcesu (a więc spis zagadnień, które powinni znać) i wszystkie inne ważne dla nich dokumenty szkolne. Dzienniki badacza w klasach 1-3 dotyczą ogólnie edukacji, a w klasach starszych każdego przedmiotu z osobna.

Planowanie pracy – jest to moment na początku tygodnia, gdy uczniowie wybierają kiedy wykonają daną aktywność z zaproponowanych przez nauczyciela. Nauczyciel określa minimum aktywności, które muszą zostać wykonane oraz ramy czasowe, gdy będzie się to odbywać. Na przykład w klasie 3c czas na pracę indywidualną jest we wtorek, środę i czwartek (ok godziny zegarowej) – uczeń sam decyduje kiedy wykona dane zadanie. Poniedziałki przeznacza się na omówienie planowana, a w piątek podsumowuje się pracę.

Praca indywidualna – to wyznaczony przez nauczyciela czas, kiedy uczniowie wykonują zaplanowane przez siebie aktywności. Najczęściej mają ich kilka do wyboru. Taki tryb pracy sprawia, że każdy uczeń pracuje nad tym co sam wybrał, dzięki czemu jest lepiej zmotywowany. Każdy pracuje w swoim tempie, a nauczyciel ma większą możliwość aby pochylić się nad indywidualnymi potrzebami dziecka. 

Narada klasowa – to czas na początku i końcu tygodnia, kiedy cała klasa zasiada do wspólnej rozmowy na bieżące tematy. Jest to czas aby wybrać i podsumować pracę Odpowiedzialnych, aby odczytać listy z Gazetki Wychowawczej, porozmawiać o problemach i rozwiązać je na forum. 

Gazetka Wychowawcza –  to miejsce, gdzie uczniowie mogą zostawić  krótkie informacje, o których chcieliby porozmawiać w czasie narady. Poprzez gazetkę wychowawczą mogą komuś podziękować, przeprosić lub życzyć sobie jakiejś zmiany. Każdy list musi być podpisany przez autora, aby mógł być omówiony na forum klasy w czasie narady. 

Sprawności – to alternatywa do zadań domowych. Uczniowie samodzielnie wybierają jaką sprawność chcą zdobywać, wykonują przypisane do niej zadania w domu oraz prezentują efekty swojej pracy w klasie. Sprawności w sprytny sposób „przemycają” szkolne zadania, ale dzięki przystępnej formie są chętnie realizowane przez dzieci. Uczniowie pracują nad tematem, któy ich ciekawi, w swoim tempie i według własnego planu. Dzięki temu uczą się.

Dodatkowo w Cogito

Kanony – to obowiązkowe zajęcia dodatkowe. W klasach 1-3 uczniowie biorą udział w czterech kanonach, a w klasach starszych w dwóch. Kanony odbywają się po zajęciach dydaktycznych i dotyczą rozmaitych dziedzin. Dzieci wybierają co pół roku kanony, w których chcą uczestniczyć. Tematyka kanonów jest bardzo szeroka – od działań artystycznych, przez naukowe po sportowe.